تعویض مفصل لگن چطور انجام می‌شود؟
تعویض مفصل لگن یکی از موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی است که به بیماران کمک می‌کند از درد مزمن لگن رهایی یابند و به زندگی عادی بازگردند. در این مقاله، مراحل انجام این جراحی، مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و نکات مهم برای موفقیت این روش را بررسی می‌کنیم.
۱. تعویض مفصل لگن چیست؟
تعویض مفصل لگن (Hip Replacement Surgery) یک جراحی پیشرفته است که در آن، مفصل آسیب‌دیده لگن با یک پروتز مصنوعی جایگزین می‌شود.
✅ انواع تعویض مفصل لگن:
✔ تعویض کامل مفصل لگن (Total Hip Replacement)
✔ تعویض جزئی مفصل لگن (Partial Hip Replacement)
۲. چه افرادی به تعویض مفصل لگن نیاز دارند؟
این جراحی معمولاً برای افرادی توصیه می‌شود که به دلیل آرتروز، آسیب‌دیدگی یا شکستگی لگن، دچار درد شدید و محدودیت حرکتی هستند.
علائم نیاز به جراحی:
✅ درد شدید لگن هنگام راه رفتن
✅ کاهش انعطاف‌پذیری مفصل لگن
✅ پاسخ نگرفتن از داروها و فیزیوتراپی
۳. مراحل جراحی تعویض مفصل لگن
✅ مرحله ۱: آماده‌سازی بیمار
✔ بررسی وضعیت پزشکی و انجام آزمایش‌ها
✔ قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده خون
✅ مرحله ۲: انجام جراحی
✔ بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی
✔ برداشتن استخوان و مفصل آسیب‌دیده
✔ جایگذاری پروتز جدید و تثبیت آن
✅ مرحله ۳: مراقبت‌های بعد از عمل
✔ شروع تمرینات فیزیوتراپی بعد از ۲۴ ساعت
✔ کنترل درد با داروهای مسکن
✔ پرهیز از نشستن طولانی و خم شدن زیاد
۴. هزینه تعویض مفصل لگن در ایران و جهان
✔ ایران: بین ۹۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان
✔ آمریکا: حدود ۳۵,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ دلار
✔ اروپا: بین ۲۵,۰۰۰ تا ۴۰,۰۰۰ یورو
دلایل انجام جراحی تعویض مفصل لگن
۱. آرتروز (استئوآرتریت)
شایع‌ترین دلیل برای تعویض مفصل لگن، آرتروز است. این بیماری باعث ساییدگی و از بین رفتن غضروف مفصل شده و منجر به درد و کاهش دامنه حرکتی می‌شود. این مشکل معمولاً در افراد مسن دیده می‌شود اما ممکن است در جوانان نیز به دلیل آسیب‌های قبلی یا عوامل ژنتیکی بروز کند. درمان‌های غیرجراحی مانند مصرف داروهای ضدالتهابی، فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی در مراحل اولیه مؤثرند، اما در موارد شدید جراحی بهترین گزینه است.
۲. روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب و آسیب به مفصل لگن می‌شود. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های مفصلی حمله می‌کند که منجر به التهاب، درد شدید و در نهایت تخریب مفصل می‌شود. تعویض مفصل لگن در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی می‌تواند به کاهش درد و بازگرداندن عملکرد حرکتی کمک کند.
۳. نکروز آواسکولار
زمانی که خون‌رسانی به سر استخوان ران مختل می‌شود، سلول‌های استخوانی می‌میرند و مفصل تحلیل می‌رود که نیاز به تعویض مفصل دارد. این مشکل معمولاً به دلیل استفاده طولانی‌مدت از داروهای استروئیدی، مصرف زیاد الکل، بیماری‌های خونی و یا آسیب‌های شدید رخ می‌دهد. اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می‌توان با روش‌های غیرجراحی آن را مدیریت کرد، اما در مراحل پیشرفته تعویض مفصل ضروری خواهد بود.
۴. شکستگی لگن
در شکستگی‌های شدید که مفصل آسیب دیده و قابل ترمیم نیست، تعویض مفصل توصیه می‌شود. شکستگی لگن معمولاً در افراد مسن به دلیل پوکی استخوان رخ می‌دهد. در برخی موارد، جراحی پیچ و پلاک‌گذاری ممکن است کافی باشد، اما در مواردی که مفصل به شدت آسیب دیده، تعویض مفصل بهترین گزینه است.
مراحل انجام جراحی تعویض مفصل لگن
۱. آمادگی پیش از جراحی
- بررسی سوابق پزشکی بیمار: پزشک اطلاعات لازم درباره بیماری‌های زمینه‌ای، داروهای مصرفی و آلرژی‌ها را بررسی می‌کند.
- انجام آزمایشات خون و تصویربرداری (MRI یا رادیوگرافی): این آزمایشات برای ارزیابی دقیق میزان آسیب مفصل ضروری هستند.
- تنظیم برنامه جراحی و مشورت با بیمار درباره انتظارات پس از عمل: پزشک اطلاعاتی درباره روند جراحی، دوران نقاهت و محدودیت‌های پس از عمل ارائه می‌دهد.
۲. مراحل جراحی
الف) بیهوشی
جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی انجام می‌شود. انتخاب نوع بیهوشی به شرایط بیمار و نظر پزشک بستگی دارد.
ب) ایجاد برش
یک برش در ناحیه لگن ایجاد می‌شود تا به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا شود. محل برش بسته به تکنیک جراحی و شرایط بیمار ممکن است متفاوت باشد.
ج) برداشتن مفصل آسیب‌دیده
قسمت‌های تخریب‌شده استخوان و غضروف برداشته می‌شود تا مفصل مصنوعی جایگزین شود. این مرحله به دقت زیادی نیاز دارد تا از هرگونه ناهماهنگی جلوگیری شود.
د) جایگذاری مفصل مصنوعی
یک ایمپلنت مصنوعی که معمولاً از فلز، سرامیک یا پلی‌اتیلن ساخته شده است، در استخوان ران و حفره لگن قرار داده می‌شود. این ایمپلنت‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به خوبی در جای خود قرار گرفته و حرکات طبیعی مفصل را شبیه‌سازی کنند.
ه) بستن برش جراحی
پس از اطمینان از ثبات مفصل جدید، برش‌ها بخیه زده شده و پانسمان می‌شود. سپس بیمار به بخش ریکاوری منتقل می‌شود تا تحت نظر باشد.
مراقبت‌های بعد از جراحی
۱. کنترل درد
مصرف داروهای ضد درد و ضد التهاب برای کاهش ناراحتی بیمار ضروری است. پزشک ممکن است داروهای مسکن و ضدالتهابی تجویز کند تا روند بهبودی تسریع شود.
۲. فیزیوتراپی
شروع تمرینات حرکتی سبک در روزهای اولیه پس از جراحی برای جلوگیری از سفتی مفصل اهمیت دارد. برنامه توان‌بخشی شامل تمرینات تقویتی، کششی و تعادلی خواهد بود.
۳. پیشگیری از عفونت
رعایت بهداشت زخم و مصرف آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک از عفونت جلوگیری می‌کند. بیمار باید به هرگونه علائم عفونت مانند تب، تورم یا قرمزی توجه کند و در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کند.
۴. استفاده از وسایل کمکی
استفاده از عصا یا واکر در هفته‌های اولیه پس از جراحی برای کاهش فشار بر مفصل ضروری است. همچنین، بیمار باید از انجام حرکات ناگهانی و پرتنش خودداری کند.
مدت زمان بهبودی
- معمولاً بیمار پس از ۴ تا ۶ هفته می‌تواند فعالیت‌های روزمره را از سر بگیرد.
- بازگشت کامل به فعالیت‌های عادی ممکن است تا ۳ ماه طول بکشد.
- بیماران باید از انجام حرکات ناگهانی و شدید خودداری کنند و تمرینات فیزیوتراپی را جدی بگیرند.
تعویض مفصل لگن یک راه‌حل قطعی برای افرادی است که از درد شدید لگن رنج می‌برند. رعایت مراقبت‌های قبل و بعد از عمل، می‌تواند نتیجه جراحی را بهبود بخشد و عمر مفصل جدید را افزایش دهد.
📢 برای مشاوره تخصصی و تعیین وقت معاینه با دکتر بهرام بدوحی می‌توانید با شماره 02126720739، با ما تماس بگیرید! یا به صورت اینترنتی نوبت خود را ثبت کنید. { دریاف نوبت اینترنتی }
دیدگاهتان را بنویسید